Αντιδρώντας άμεσα σε μια προπαγανδιστική πρόθεση της κας
Στάη σε εκπομπή της στην ΕΡΤ, πριν ακόμα αυτή κλείσει, έγραψα τότε, αλλά δεν ανάρτησα,*
το παρακάτω κείμενο, που κατά σύμπτωση αποκτά σήμερα διπλή επικαιρότητα: Τότε ο
κ. Τσακνής ήτανε απλώς προσκεκλημένος στην εκπομπή, τώρα είναι ο διευθυντής της
ΕΡΤ. Τότε η ΕΡΤ, ποδηγετημένη από την εκάστοτε εξουσία, προπαγάνδιζε με
διακριτικότητα βέβαια, το ομολογούμε, την κυρίαρχη κυβερνητική ιδεολογία, τώρα της
ανοίγεται η προοπτική να παρέχει πράγματι «πλουραλιστική» ενημέρωση και να τη διακρίνει
στην πολιτιστική της έκφανση ο πλούτος και η ποιότητα.
Με την ευχή να καρπωθούμε ως πολίτες αυτά τα πολύτιμα
αγαθά παραθέτω το κείμενο, αφιερώνοντάς το στον κύριο πρωταγωνιστή και της εκπομπής
τότε και της Διοίκησης της ΕΡΤ τώρα.
ΝΕΤWEEK 10. 12. 1012
Έδειξε φαρμακωμένη
η «καημένη» η κα Στάη, παρουσιάστρια των ειδήσεων ΝΕΤ αλλά και της εκπομπής ΝΕΤWEEK της Δευτέρας 10. 12. 1012, όπου δεν κατάφερε όχι να
αποτρέψει τη διατύπωση ριζικά αντίθετων απόψεων από τις επιθυμητές – αυτό δεν είναι
πάντα προβλέψιμο και δυνατό – αλλά ούτε να τις εξανεμίσει εκ των υστέρων με τις
συμψηφιστικές καθοδηγητικές της παρεμβάσεις.
Σχεδόν από
την αρχή οδηγήθηκε η συζήτηση προς την πόλωση, όχι με αρνητική έννοια ο όρος,
από τη στιγμή που πήρε το λόγο ο νέος της παρέας, για να παρουσιάσει τις καινοτόμες
ιδέες και πρωτοβουλίες του, που μέσω διαδικτύου του εξασφάλισαν όχι μόνο εργασία
αλλά και επιχειρηματική δραστηριότητα μεγάλης εμβέλειας. Το προσωπικό του δε
παράδειγμα πρόβαλε ο ίδιος ως μοντέλο για την επίλυση του προβλήματος της ανεργίας,
ατομικής και συλλογικής. Ενθουσιασμένοι οι ομοϊδεάτες του, Βαλτινός, ακαδημαϊκός
παρακαλώ, παρουσιάστρια, Σφακιανάκης, επαινούν το παράδειγμά του, προβάλλοντάς
το και εκείνοι ως «μοντέλο» για την επίλυση…Η δε παρουσιάστρια δηλώνει πως βρίσκει ομοιότητες ανάμεσα στη
δική της ζωή και του νεαρού, είναι κι εκείνη ευρηματική, γι` αυτό, μας εξηγεί,
είναι αισιόδοξη πάντα και δε ζει ποτέ με το φόβο μη μείνει άνεργη. Για να τελειώνω
όμως μαζί της: Αν δεν ήτανε σταθερός και επιδέξιος διαχειριστής της κάθε
πολιτικής εξουσίας – δε θέλω να πω κάτι άλλο - θα είχε τη θέση που έχει ή
οποιαδήποτε άλλη, που θα της απέφερε κάποια ικανοποιητική αμοιβή; Ωστόσο στη
συνέχεια της συζήτησης συγκροτήθηκε ήδη ο ένας πόλος που πρέσβευε ότι τα προβλήματα
μιας κοινωνίας είναι ατομικά, όχι συλλογικά, και επιλύονται ανάλογα, με ατομικές
πρωτοβουλίες.
Τον άλλο πόλο
αποτέλεσαν ο συνθέτης Διονύσης Τσακνής και δύο θαυμάσιοι επιστήμονες, της Πολιτικής
Επιστήμης ο ένας και της Ψυχολογίας ο άλλος. Η νεαρή κοπέλα η άνεργη δε θα
μπορούσαμε να πούμε ότι τοποθετείται στον έναν ή στον άλλο πόλο. Μάλλον σαν κάτι
απροσδιόριστο φάνταζε, που δεν έχει καταλάβει γιατί είναι άνεργη, εκτός αν πάρουμε
στα σοβαρά τον ισχυρισμό της ότι φταίνε οι μεγαλύτερες ηλικίες που αφαιρούν τις
θέσεις εργασίας από τους νέους.
Πάντως δεν μπόρεσα τελικά να καταλάβω παρά
τις πληροφορίες που μας έδωσε ο νεαρός ποια καινοτόμα δουλειά επινόησε και ασκεί,
έχοντας μάλιστα υπό την εργοδοσία του 50 άτομα, κατά πώς μας αποκάλυψε σε κάποια
στιγμή η παρουσιάστρια. Αν κρίνω από αυτά που είπε ο ίδιος, ως επιχείρηση έχει
την εκλαΐκευση της επιστημονικής γνώσης με θεατρικές παραστάσεις, διαδραστική
διδασκαλία, συνέδρια κλπ. Θα πρέπει να πρόκειται για ένα είδος άυλης Σχολής, κάτι
σαν ανοιχτό Πανεπιστήμιο χωρίς κτιριακές εγκαταστάσεις. Πάντως δεν έχουμε να κάνουμε
με πρωτογενή παραγωγική δραστηριότητα ή δευτερογενή, που κυρίως χρειαζόμαστε ως
κοινωνία και που εξαιτίας της έλλειψής τους φτάσαμε εδώ που φτάσαμε, αλλά με
παραπαιδεία νέου τύπου ή άλλου επιπέδου. Όμως οφείλω να ομολογήσω ότι θα πρέπει
να του είμαστε ευγνώμονες που καταδεχόταν να μιλάει και ελληνικά, μεταφράζοντας
από μόνος του τους αγγλικούς όρους που πρωταρχικά χρησιμοποιούσε. Ες άλλοτε θα
μιλήσουμε γι` αυτό το θέμα και για τη γλωσσική υποτέλεια, που όπως φαίνεται,
προηγείται της πολιτικής.
Πέρα από τις συμβουλές που έδινε και προς
την άνεργη για να μπορέσει να βρει εργασία, η αντίληψή του προπάντων ότι με την
επιχειρηματικότητα και τη διδασκαλία της στα σχολεία θα λυθεί το συνολικό πρόβλημα
της ανεργίας, γιατί όλοι θα έχουν εξασφαλισμένο μέλλον επιχειρηματία, μου γεννά
αυτόματες ενστάσεις: Είναι δυνατό όλα τα μέλη μιας κοινωνίας να είναι επιχειρηματίες,
αν υποθέσουμε ότι πρέπει; Βεβαίως όχι. Ούτε καν οι περισσότεροι, αλλά μόνο οι
υποπολλαπλάσια λιγότεροι. Αν οι εργαζόμενοι σε μια επιχείρηση δεν είναι περισσότεροι
από τον εργοδότη, ο εργοδότης δε θα μπορεί να έχει τα έσοδα ενός επιχειρηματία.
Γιατί δε θα έχει ανθρώπους, για να καρπώνεται την υπεραξία, δηλαδή για να τους εκμεταλλεύεται
και να έχει κέρδη. Άρα το ενδιαφέρον μας σε ό, τι αφορά το θέμα της εργασίας, σύμφωνα
με αυτή την αντίληψη, είναι για τους λίγους, όχι για τους πολλούς. Και ακριβώς
σ` αυτό το δισδιάστατο έγκειται η κτηνωδία του καπιταλισμού, για την οποία έκανε
λόγο ο κ. Τσακνής: Στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο από τη μια και στην
αναλογία των ανθρώπων που τη διενεργούν και των ανθρώπων που την υφίστανται από
την άλλη, στην εκμετάλλευση δηλαδή των πολλών από τους λίγους.
Θέλω
να πιστεύω πως με την επαναλειτουργία της ΕΡΤ οι παρουσιαστές των εκπομπών της δε
θα νιώθουν αμήχανοι, όταν σε μια συζήτηση διατυπώνονται και αντίθετες απόψεις
από της κυρίαρχης ιδεολογίας ή όταν αυτές αναδεικνύονται και κυρίαρχες.
*Δεν το ανάρτησα, γιατί, όταν κατέληξα στην τελική του
γραφή, η επικαιρότητα είχε παρέλθει. Όταν σχεδιάζω να συντάξω ένα κείμενο, η
τελική του γραφή έρχεται μετά από μια βδομάδα τουλάχιστον. Είμαι πολύ αργός, πολύ
δύστοκος στο γράψιμο.
